Besteci: A. Vivaldi
Libretto: Agostino Provene
Orkestra Şefi: Paolo Villa
Sahneye Koyan: Mehmet Ergüven
Dekor Tasarımı: Nihat Kahraman
Kostüm Tasarımı: Sevda Aksakoğlu
Işık Tasarımı: Metin Koçtürk
Tamerlano: Kaan Buldular - Countertenor
Bajazet: Cengiz Arslan - bariton
Asteria: Ayşe Özkan - mezzo soprano
Andronicus: Özay Günay - alto
İrene: Burcu Soysev - soprano
Idaspe: Sevim Zerenaoğlu - soprano
Bajazet operası Antonino Vivaldi tarafından 1735 yılında Venedik Karnavalı için yazılmış. Eserin Librettosu Agostino Pioven'e ait. Avrupa'da Beyazıt ve Timur'un savaşı, Beyazıt'ın yenilmesi ve esir düşmesi ilgi çeken bir konu olduğu için bu opera yazılmış. Eserin konusu aşk ve sevginin zaferi üzerine. Bayazıt, kızı ve Timurlenk'i bir aşk öyküsünün içinde opera konusu olarak görmek oldukça enteresan tabi. Vivaldi kanlı savaş meydanlarından bir aşk öyküsü çıkarmayı ve bunu da mutlu sonla bitirmeyi başarmış.
Operanın konusuna gelecek olursak; Timurlenk Beyazıt'a karşı zafer kazandıktan sonra onu tutsak eder ve Beyazıt'ın kızı Asteria'ya aşık olur ve onunla evlenmek ister. Fakat daha önceden Trabzon Prensesi İrene'eye evlenme sözü vermiştir. Irane saraya gelir. Fakat Timur'un Asteria ile evlenmek istediğini öğrenince kim olduğunu söylemez. Timur, nişan sorununu çözmek için Bizans müttefiki Andronicus'a Iren'i bırakır. Fakat Andrenicos'da savaş meydanında gördüğü Beyazıt'ın kızı Asteria'ya aşıktır. Asteria da Andronicus'a aşıktır ama yine de Timur'la evlenmeyi kabul eder. Beyazıt evlilik kararı yüzünden kızına çok kızar. Kızı da asıl amacının evlendikleri gece Timur'u öldürmek olduğunu söyler. Fakat plan öğrenilir ve baba ve kızı hapse düşer. Timur Asteria'yı hizmetli olarak yanına alır. Asteria'nın bu seferki amacı Timur'u zehirleyerek öldürmektir ama bu sefer de oyunu İrene bozar. Bunun üzerine Timur tekrar kim olduğunu öğrendiği İrane ile evlenmeye karar verir, Beyazıt da kendini zehirleyerek intihar eder. Timur Asteria'yı af eder ve onu ve Bizans tacını Andronicus'a verir.
Seyrettiğimiz operada Timuru seslendiren countertenor Kaan Buldular'ın karşısında Beyazıt'ı bariton Cengiz Aslan seslendirdi. Operada tüm solistler çok iyiydi ama Kaan Buldular ve Ayşe Özkan'ın ses tonları çok değişikti ve dinlemek büyük keyif oldu. Fakat Andronicus rolünün bir kadın tarafından seslendirilmesi seyir keyfi olarak beni rahatsız etti. Bir kadının erkek taklidi yaparak başka bir kadına aşkını anlatması inandırıcı olmuyor maalesef. Kulağı tırmalamasa da gözü tırmalıyor.
Barok dönemi operalarında kalabalık korolar yok. Genelde 6 rol ile eser yazılıyor. Aryalarda librettodan ziyade solistlerin ses kullanımındaki ustalıklarını gösterebilecekleri besteler öne çıkıyor.
Kaan Buldular'ın oyun esnasında çekilmiş görüntüsüne buradan ulaşabilirsiniz. Ses tonu gerçekten etkileyici.
Yukarıda bahsettiğimiz sposa son disprezzata aryasını Leyla Gencer sesinden buradan dinleyebilirsiniz.
Biraz da kostüm ve dekordan bahsetmek istiyorum. Timur'un sarayı olarak beyaz duvarları olan çok sade bir dekor kullanılmış. Beyaz duvarların önünde Sevda Aksakoğlu tarafından hazırlanan şahane kostümler gerçekten göz alıcıydı. Tüm opera boyunca kostümleri incelemekten kendimi alamadım. Ama maalesef aynı şeyi dekor için söyleyemeyeceğim. Özellikle sarayın tavanından geçtiği varsayılan kirişlerin kaplandığı, üzerinde yaldız rengi desenler olan beyaz duvar kağıdı. Diyelim ki o kirişleri kartonpiyer ya da alçı işçiliğiyle yapmak zordu ama uygulamayı yapanlar kaplamada kırışıklıklar ve şişkinlikler olduğunu hiç mi görmediler ve o kısımları düzeltmediler gerçekten merak ediyorum. Bir de sütunların önüne konan yaldız rengi cüce küpler ve içindeki plastik çiçekler. Timur'un sarayı için o kadar basit kalmışlardı ki. Tüm oyun boyunca beni gerçekten yediler. Üstelik bu opera bu dekorla geçen sene İstanbul Uluslararası Opera festivalinde prömiyer yaptı. Yukarıdaki resimde bahsettiğim işçilik hatalarını ve aradan gözüken cüce küpü görebilirsiniz. Neyse, o da bu şahane operanın nazar boncuğu olsun diyelim.
Bajazet operası müzikleriyle ve söylemesi çok zor aryalarıyla gerçekten çok etkileyici bir opera. Fırsat bulursanız mutlaka seyredin. Emeği geçen herkese teşekkürler.
Yine operanın çok zor aryalarından bir tanesi de Irane'i seslendiren Burcu Soysev'in söylediği qual guerriero in campo armato 'dur.
Sizlere Not: Sahnelerde neler olduğunu Facebook'da entelektüelbaykuşlar sayfamdaki güncel paylaşımlardan takip edebilirsiniz. Instagram'da @ebru_tarm adresindeyim.
Kendime Not: Bizim takım ben, Tülay, Handan ve Nazan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder